Update
Uitspraken van 01-10-2023 tot 08-11-2023
Redactie: Prof. mr. drs. M. Heemskerk.
Beste lezers,
Welkom bij Pensioenrecht Updates, jaargang 6, editie 9. Daarin vindt u een overzicht van vijftien in september 2023 gepubliceerde uitspraken over pensioen. U kunt hier klikken om de pdf vanaf de website te downloaden.
Pensioenrechtspraak voor u geselecteerd
In de Pensioenrecht Updates vindt u een selectie van de belangrijkste rechtspraak over de arbeidsvoorwaarde pensioen. Op die manier bent u altijd op de hoogte van relevante rechtspraak over pensioen.
Uitspraken van de maand
Werkgever die uitvoeringsovereenkomst opzegt, moet indexatieverlies compenseren (PR 2023-0178)
Geschil over de vraag of een werkgever een gepensioneerde moest compenseren nadat hij de uitvoeringsovereenkomst had opgezegd. In het pensioenreglement van Zwitserleven stond dat de werkgever de kwantumkorting en winstaandelen in een depot zou storten waaraan koopsommen konden worden onttrokken voor financiering van ingegaan pensioen. Na de opzegging droogde de indexatiefinanciering op en was het indexatieperspectief verminderd. Het hof oordeelde dat de werkgever de gepensioneerde moest compenseren, onder meer omdat voorzienbaar was dat de voornaamste bron van indexatie (de kwantumkorting) zou verdwijnen. De Hoge Raad (ECLI:NL:HR:2023:1291) laat dat oordeel in stand.
Werkgever valt niet onder onduidelijke werkingssfeerbepaling Bpf Bouw (PR 2023-0179)
Geschil over de vraag of een werkgever onder de werkingssfeer van Bpf Bouw valt. De formulering die in de bouwregelingen ter aanduiding van de werkingssfeer wordt gebruikt moet zodanig zijn dat het voor een gemiddelde werkgever bij lezing daarvan duidelijk is, of naar objectieve maatstaven redelijkerwijs moet zijn, dat zijn bedrijfsactiviteiten onder de werkingssfeer daarvan vallen. De tekst van de bouwregelingen voldoet daar niet aan. De verplichtstelling geldt volgens de tekst van het verplichtstellingsbesluit voor ‘ondernemingen, waarvan het bedrijf gericht is op productie (respectievelijk dienstverlening) voor of aan derden op het gebied van’ onder meer het uitvoeren van bouwwerken. Het hof (ECLI:NL:GHAMS:2023:1289) oordeelt dat in deze tekst onvoldoende duidelijk is waar de woorden ‘op het gebied van’ betrekking op hebben.
Uitspraken, vragen of opmerkingen zijn welkom
De redactie ontvangt graag niet op rechtspraak.nl gepubliceerde uitspraken en vragen of opmerkingen over deze nieuwsbrief. U kunt mailen naar pr-updates@budh.nl.
Tot de volgende update.
Mark Heemskerk
Hoogleraar pensioenrecht Radboud Universiteit Nijmegen
Advocaat-partner held (www.heldlaw.nl)
Raadsheer-plaatsvervanger Hof Den Bosch
e-mail: mark@heldlaw.nl / m.heemskerk@jur.ru.nl
Hoge Raad
Hof
- Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Partijen zijn het er niet over eens of de PAWW-uitkering (Private Aanvulling WW en WGA) onder het begrip ‘sociale uitkeringen’ valt en dus of die uitkering meegenomen moet worden in de aftopping van de ontslaguitkering. Het hof oordeelt dat de PAWW-uitkering geen sociale uitkering is in de zin van de aftoppingsregeling van het Sociaal Plan. Het hof constateert dat (de tekst van) de cao geen aanknopingspunten biedt voor de stelling van de vakbonden dat de bepaling een zelfstandige aanspraak bevat op voortzetting van pensioenopbouw tijdens WW op kosten van NS. Het hof komt dus tot het oordeel dat de verklaring voor recht over de aftoppingsregeling (a) wordt toegewezen en die over de voortzetting van de pensioenopbouw bij werkloosheid na beëindiging van de arbeidsovereenkomst als gevolg van reorganisatie (b) wordt afgewezen. 12-09-2023
- Gerechtshof Amsterdam De OR heeft geen instemming verleend voor een instemmingsplichtig besluit tot wijziging van de uitvoering van toeslagregelingen. In eerste aanleg is vervangende toestemming verleend. Het hof oordeelt dat de argumenten van de OR om instemming te weigeren niet zijn gewogen en valide zijn als onderbouwing van die weigering. De werkgever is daar niet of nagenoeg niet aan tegemoet gekomen. Het hof verleent geen vervangende toestemming. De vraag wat de compensatie moet zijn om tot een redelijk indexatieperspectief te komen houdt partijen verdeeld. Deze verzoekschriftprocedure leent zich niet voor beslechting van dat geschil. 05-09-2023
- Gerechtshof Amsterdam Echtscheidingsgeschil. Het hof concludeert dat er geen aanleiding is om voor de vermogensopstelling uit te gaan van een andere dan de door een deskundige getaxeerde waarde van de woning van € 735.000. Het hof bepaalt de vermogensopstelling en stelt vast welke goederen worden toebedeeld aan de vrouw respectievelijk man. De man dient een bedrag van € 55.750 bij een door de vrouw aan te wijzen externe pensioenverzekeraar af te storten ter zake van het aan de vrouw toekomende deel van de pensioenaanspraken die de man in eigen beheer heeft opgebouwd binnen vier maanden nadat de vrouw aan de man heeft meegedeeld bij welke pensioenverzekeraar dit bedrag moet worden afgestort. 15-08-2023
- Gerechtshof Amsterdam Uitleg streefregeling. De uitvoering van de pensioenregeling is gestart in 1995. Een pensioenbrief ontbreekt. Aan de offerte van de verzekeraar komt volgens het hof beperkte betekenis toe. Het hof legt de pensioenovereenkomst zo uit dat er een kapitaal was gegarandeerd voldoende voor het beoogde toegezegde pensioen. De werkgever mocht er niet van uitgaan dat een vaste rekenrente was overeengekomen. De in de offerte vermelde rekenrente van vast 6% maakt volgens het hof geen onderdeel uit van de tussen partijen overeengekomen pensioenregeling. Het hof verklaart voor recht dat voor appellante vanaf 1 januari 1992 als pensioenovereenkomst met DLA Pensioenbrief-2004 geldt. Gedurende 1992 tot 2009 kwalificeerde dat als oneigenlijke beschikbare regeling (streefregeling) recht gevend op vastgestelde pensioenen die door de werkgever moeten worden ondergebracht en gefinancierd. Het premievrij verzekerde kapitaal dient jaarlijks per 1 januari toereikend te zijn voor het op die datum verzekeren van de pensioenaanspraken die appellante tot ultimo van het voorgaande jaar heeft opgebouwd op basis van Pensioenbrief-2004. Vanaf 2009 kwalificeert de brief als uitkeringsovereenkomst. 15-08-2023
- Gerechtshof Amsterdam Geschil over de vraag of een werkgever onder de werkingssfeer van Bpf Bouw valt. De formulering die in de bouwregelingen ter aanduiding van de werkingssfeer wordt gebruikt moet zodanig zijn dat het voor een gemiddelde werkgever bij lezing daarvan duidelijk is, of naar objectieve maatstaven redelijkerwijs moet zijn, dat zijn bedrijfsactiviteiten vallen onder de werkingssfeer daarvan. De tekst van de bouwregelingen voldoet daar niet aan. De verplichtstelling geldt volgens de tekst van het verplichtstellingsbesluit voor ‘ondernemingen, waarvan het bedrijf gericht is op productie (respectievelijk dienstverlening) voor of aan derden op het gebied van’ onder meer het uitvoeren van bouwwerken. Het hof oordeelt dat in deze tekst onvoldoende duidelijk is waar de woorden ‘op het gebied van’ betrekking op hebben. 09-05-2023
Rechtbank
- Rechtbank Midden-Nederland Ontslagzaak. Werkgeefster verzoekt om ontbinding van de arbeidsovereenkomst met een docente wegens een verstoorde arbeidsverhouding. De kantonrechter oordeelt dat werkgeefster ernstig verwijtbaar handelt, onder meer door werkneemster niet concreet aan te spreken op gedrag en mogelijkheid tot verbeteren functioneren te ontnemen. De rechtbank kent naast een transitievergoeding van € 21.913,99 bruto een billijke vergoeding toe van € 17.829,18 bruto, inclusief pensioenschade. 13-09-2023
- Rechtbank Midden-Nederland Geschil tussen werkgever en werknemer. Werknemer verzoekt om een hogere transitievergoeding en een billijke vergoeding. De rechtbank oordeelt dat werknemer geen recht heeft op een billijke vergoeding omdat sprake is van een redelijke grond. Voldoende aannemelijk is dat de arbeidsplaats van werknemer structureel komt te vervallen als gevolg van bedrijfseconomische omstandigheden. Ook heeft werkgever aan zijn herplaatsingsplicht voldaan. De supplemental allowance (vergoeding pensioen in eigen beheer) was vrij besteedbaar en is niet gelijk te stellen met het werkgeversaandeel pensioenpremie, zodat deze onderdeel is van het bruto-uurloon. Werknemer heeft recht op een hogere transitievergoeding alsmede een uitkering uit hoofde van het sales bonus plan. 23-08-2023
- Rechtbank Gelderland Ex-echtgenoot vordert onder meer conversie of afstorting aanspraak op in eigen beheer opgebouwd pensioen bij een pensioenverzekeraar. De rechtbank wijst de vordering af. De inhoud van artikel 1 van de vaststellingsovereenkomst is duidelijk: partijen hebben vastgelegd dat het in Bouw Beheer Gelderland B.V. opgebouwde pensioen geen waarde meer heeft, dat gedaagde partij geen aanspraak meer heeft op enige pensioenen van eisende partij en dat eisende partij verwacht geen pensioen meer te ontvangen van gedaagde partij. Deze vaststellingen zijn onvoorwaardelijk geformuleerd. 09-08-2023
- Rechtbank Zeeland-West-Brabant Echtscheidingszaak. Geschil over onder meer vermogensafwikkeling na echtscheiding van partijen die op huwelijkse voorwaarden waren gehuwd. De rechtbank stelt de kinderalimentatie vast, en gelast de verdeling van de gemeenschappelijke goederen. De verzoeken in het kader van afwikkeling van de huwelijkse voorwaarden worden afgewezen. De man moet overgaan tot verevening van de door hem opgebouwde pensioenrechten conform de Wet verevening pensioenrechten, onder overlegging van de bijbehorende pensioenpolissen en pensioenbrieven en wel door afstorting van het aandeel van de vrouw in de pensioenrechten bij een erkend pensioenverzekeraar. 21-07-2023
- Rechtbank Amsterdam Ontslag statutair directeur. Er is volgens de kantonrechter geen redelijke ontslaggrond. De kantonrechter wijst een billijke vergoeding toe. Werknemer heeft geen recht op een contractuele vergoeding, wel toekenning transitievergoeding en gefixeerde schadevergoeding. De gevorderde vergoeding van vakantiedagen wordt afgewezen, het concurrentiebeding wordt vernietigd. 13-07-2023
Antillen
- Gerecht in eerste aanleg van Sint Maarten Ontslagzaak. Volgens werknemer heeft Telem verzaakt om na beëindiging van het dienstverband te voldoen aan haar financiële verplichtingen uit hoofde van de cao. Hij vordert vergoeding van schade, waaronder pensioenbreukschade. Het gerecht oordeelt dat de cao door toepassing stilzwijgend onderdeel geworden is van de arbeidsovereenkomst. Op grond daarvan door voormalig werknemer gemaakte aanspraken zijn reeds uitbetaald, inmiddels verjaard dan wel onvoldoende onderbouwd. De vorderingen van werknemer worden afgewezen. 20-09-2023
- Gemeenschappelijk Hof van Justitie van Aruba, Curaçao, Sint Maarten en van Bonaire, Sint Eustatius en Saba Werknemer vordert in deze zaak van de stichting betaling van pensioenpremies. Hij gaat er daarbij van uit dat hij met de stichting een pensioen op basis van een eindloonregeling is overeengekomen. De stichting bestrijdt dat. Volgens haar is de pensioenregeling die zij met werknemer is overeengekomen een verzekering die recht geeft op uitkering van een vast bedrag en heeft zij aan haar betalingsverplichtingen voldaan. Tussen werkgever en werknemer is overeengekomen dat de werkgever een premie voor het pensioen van werknemer zal betalen. Op de laatste pagina van de polis/bijlage van de verzekering staat vermeld welke pensioenen kunnen worden verkregen met de uit de polis beschikbaar komende bedragen en winstuitkeringen, onder voorbehoud ten aanzien van lijfrentetarieven en winstverwachting. Het hof leidt uit de feiten en omstandigheden af dat de stichting ten behoeve van werknemer een Defined Contribution pensioenregeling heeft afgesloten. Aanwijzingen dat de stichting aan werknemer een uitkeringspensioen – al dan niet op basis van eindloon – heeft toegezegd of dat werknemer dat zo mocht begrijpen, zijn onvoldoende. 19-09-2023
- Gerecht in eerste aanleg van Curaçao Bij tussenvonnis heeft het gerecht partijen in een echtscheidingszaak gelast bescheiden in het geding te brengen. Het gerecht acht zich onvoldoende geïnformeerd en gelast partijen zich nader uit te laten en het gerecht te informeren. Dat geldt onder meer voor pensioenbescheiden. 11-09-2023
- Gerecht in Eerste Aanleg van Aruba Echtscheidingsgeschil over verdeling huwelijksgoederengemeenschap. Het gerecht stelt eiser in gelegenheid financiering te krijgen voor woning. In dat geval dient hij een bedrag wegens overbedeling aan gedaagde te vergoeden. Zonder financiering binnen zes maanden wordt de woning verkocht. Eiser heeft voor het ouderdomspensioen vanaf november 2020 tot de datum van het vonnis een achterstand laten ontstaan van twee jaar en drie maanden. Dat komt overeen met een bedrag van Afl. 24.961,23 bruto. Het daarmee overeenstemmende netto bedrag dient eiser te betalen. Met betrekking tot het vanaf februari 2023 aan [gedaagde in conventie, eiseres in reconventie] toekomende deel van het ouderdomspensioen van [eiser in conventie, verweerder in reconventie] zal het gerecht bepalen dat dit vonnis in de plaats treedt van de vereiste toestemming van eiser aan de stichting om dit met ingang van februari 2023 maandelijks tot het overlijden van eiser rechtstreeks aan gedaagde uit te keren op een door haar aan [naam stichting] aan te wijzen bankrekening. 11-01-2023